Tội phạm mạng ở Anh lợi dụng trí tuệ nhân tạo để lừa đảo, thiệt hại tăng vọt

Tội phạm ở Anh đang lợi dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để mở rộng quy mô và tinh vi hóa các vụ lừa đảo, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư và tình cảm, khiến số vụ gian lận đạt mức kỷ lục trong nửa đầu năm nay.

Theo tổ chức UK Finance - hiệp hội thương mại của Anh dành cho ngành ngân hàng và dịch vụ tài chính, hơn 2 triệu vụ lừa đảo đã được ghi nhận từ đầu năm 2025 đến nay, tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tổng thiệt hại mà nạn nhân gánh chịu vượt 629 triệu bảng (hơn 838 triệu USD), tăng 3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Ben Donaldson, giám đốc phụ trách tội phạm kinh tế của UK Finance, cho biết các đối tượng lừa đảo đang tận dụng AI để “nâng cấp” chiêu thức cũ với tốc độ nhanh hơn, quy mô lớn hơn và bằng nhiều ngôn ngữ.

“Khó có thể nhận ra AI có tham gia hay không, nhưng trên thực tế điều đó đang diễn ra phổ biến”, ông nói.

Theo phân tích của báo Financial Times, nhờ chi phí thấp và dễ tiếp cận, AI đang trở thành công cụ thường nhật của tội phạm mạng, giúp chúng phát tán hàng loạt tin nhắn, email và bài đăng giả mạo, thậm chí tạo video deepfake có sự xuất hiện của các nhân vật nổi tiếng để dụ nạn nhân đầu tư tiền ảo hoặc cổ phiếu.

Thiệt hại từ các vụ lừa đảo đầu tư tăng 55%, lên gần 100 triệu bảng (hơn 133 triệu USD), với mức mất trung bình hơn 15.000 bảng (gần 20.000 USD) mỗi người.

Nhiều kẻ lừa đảo còn lập trang web giả, cho phép nạn nhân theo dõi “lợi nhuận đầu tư” và rút một phần tiền lời, trước khi dụ họ tiếp tục nạp thêm vốn lớn hơn.

Lừa đảo tình cảm cũng tăng mạnh, với số vụ tăng 19% và thiệt hại tăng 35%, đạt 20,5 triệu bảng (khoảng 27,3 triệu USD). Các vụ việc thường kéo dài nhiều tháng khi kẻ gian tạo lòng tin rồi yêu cầu chuyển tiền nhiều lần.

Trong khi đó, các ngân hàng Anh đang tăng tốc ứng dụng AI để phát hiện gian lận. Nhờ hệ thống bảo mật mới, họ đã ngăn chặn được 870 triệu bảng (hơn 1,1 tỉ USD) gian lận chỉ trong nửa đầu năm, tăng 20% so với cùng kỳ 2024.

Các công cụ AI hoạt động theo thời gian thực giúp phát hiện dấu hiệu khách hàng “đang bị thôi miên bởi kẻ lừa đảo”, theo bà Ruth Ray - giám đốc chính sách chống gian lận của UK Finance.

Tuy vậy, tội phạm cũng đổi hướng sang các vụ lừa đảo nhỏ lẻ, như mua hàng loạt thẻ quà tặng dễ bán lại để vượt qua kiểm soát của ngân hàng.

Cảnh sát Anh còn phát hiện nhiều thiết bị “gửi tin nhắn” giả trạm phát sóng, được giấu trong xe hoặc vali trên tàu điện ngầm ở thủ đô London, phát tán tin nhắn rác mạo danh cơ quan nhà nước hoặc công ty giao hàng nhằm lấy cắp thông tin cá nhân.

UK Finance kêu gọi các nền tảng mạng xã hội và doanh nghiệp viễn thông cùng chia sẻ trách nhiệm trong việc phát hiện và ngăn chặn gian lận.

“Thay vì chỉ trông chờ vào ngân hàng khi tội phạm đã ra tay, chúng ta cần phối hợp để ngăn chặn ngay từ đầu”, ông Donaldson nhấn mạnh.