Ukraine đạt tiến triển trong đàm phán khoáng sản với Mỹ

Kiev cho biết đã đạt tiến triển trong cuộc đàm phán kéo dài và căng thẳng với Washington về thỏa thuận khoáng sản mà ông Trump thúc đẩy.

"Các nhóm kỹ thuật của chúng tôi đã thảo luận rất kỹ lưỡng với nhau về thỏa thuận và đã có tiến triển đáng kể", Bộ trưởng Kinh tế Ukraine Yulia Svyrydenko viết trên mạng xã hội ngày 16/4, đề cập đến các cuộc đàm phán khoáng sản giữa nước này và Mỹ.

Bà Svyrydenko cho hay phía Ukraine đã điều chỉnh một số mục trong dự thảo thỏa thuận và hai bên sẽ sớm ký ý định thư. Bộ trưởng Ukraine nói thêm quốc hội nước này sẽ bỏ phiếu thông qua thỏa thuận cuối cùng.

"Nó sẽ tạo ra cơ hội đầu tư và phát triển tại Ukraine, cũng như thiết lập các điều kiện tăng trưởng kinh tế cho cả Ukraine và Mỹ", bà nói.

Bộ trưởng Kinh tế Ukraine Yulia Svyrydenko tại Kiev hồi tháng 2/2024. Ảnh: Reuters

Sau khi nhậm chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thúc đẩy thỏa thuận khai thác tài nguyên khoáng sản quan trọng của Ukraine, coi đây như khoản bù đắp cho những gói viện trợ mà chính quyền tiền nhiệm Joe Biden đã cung cấp cho Kiev trong xung đột với Nga.

Theo phiên bản đầu tiên, thỏa thuận sẽ cho phép Mỹ hưởng lợi từ khai thác tài nguyên của Ukraine, song không đi kèm các đảm bảo an ninh rõ ràng mà Kiev tìm kiếm. Chính phủ Ukraine được yêu cầu đóng góp 50% số tiền thu được vào quỹ đầu tư tái thiết đất nước do Washington và Kiev cùng quản lý.

Mỹ và Ukraine ban đầu dự kiến ký thỏa thuận ngày 28/2, khi Tổng thống Volodymyr Zelensky thăm Nhà Trắng. Tuy nhiên, cuộc đấu khẩu nảy lửa giữa ông Trump, Phó tổng thống Mỹ JD Vance với ông Zelensky đã khiến kế hoạch đổ bể.

Nguồn tin am hiểu thỏa thuận cho biết dự thảo mới dường như không xem viện trợ của Mỹ là khoản nợ mà Ukraine phải trả. Trước đó, Bloomberg cũng đưa tin Washington đã nới lỏng yêu cầu Kiev phải trả khoản viện trợ mà Mỹ đã cung cấp kể từ khi bắt đầu xung đột với Nga hồi tháng 2/2022.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent được cho là đã nói tại Argentina hôm 14/4 rằng có thể ký kết thỏa thuận khoáng sản với Ukraine "sớm nhất vào tuần này".

Vị trí các khu vực có khoáng sản ở Ukraine. Đồ họa: Guardian

Ukraine xếp thứ 40 trong số các quốc gia khai thác khoáng sản và sở hữu khoảng 5% trữ lượng khoáng sản của thế giới, theo Dữ liệu Khai khoáng Thế giới (WMD) năm 2024. Các chuyên gia địa chất năm 2023 xác định hơn 100 loại tài nguyên khoáng sản tại Ukraine, trong đó có sắt, mangan, than chì, titanium, lithium và uranium.

Forbes Ukraine tháng 4/2023 ước tính Ukraine có trữ lượng tài nguyên 111 tỷ tấn, trị giá 14,8 nghìn tỷ USD. Tuy nhiên, 70% số này ở Donetsk và Lugansk, hai trong số 4 tỉnh Nga tuyên bố sáp nhập cuối tháng 9/2022.

Thùy Lâm (Theo AFP)