Nghi vấn quanh tuyên bố 'Mỹ hạ được chuyên gia tên lửa Houthi'

Cố vấn Nhà Trắng tuyên bố Mỹ đã hạ chuyên gia tên lửa hàng đầu của Houthi, nhưng quân đội Mỹ chưa xác nhận, điều được coi là bất thường.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz hôm 23/3 tuyên bố Mỹ đã hạ sát "người đứng đầu lực lượng tên lửa của nhóm vũ trang Houthi" trong chiến dịch không kích nhằm vào Yemen trước đó một tuần, song không nêu danh tính cụ thể của mục tiêu.

Ông Waltz nhắc lại thông tin này khi trao đổi trong nhóm chat mật của các quan chức cấp cao Mỹ sau vụ tấn công. Tờ Atlantic tuần trước công khai nội dung cuộc trao đổi sau khi tổng biên tập Jeffrey Goldberg được thêm nhầm vào nhóm chat.

"Mục tiêu đầu tiên là chuyên gia tên lửa hàng đầu của họ. Chúng tôi đã xác định được danh tính người này khi ông ta bước vào tòa nhà cùng bạn gái. Công trình đó đã sập", Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ viết trong nhóm chat.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz phát biểu tại Nhà Trắng hôm 25/3. Ảnh: Reuters

Tướng không quân Alexus Grynkewich, Cục trưởng tác chiến thuộc Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, không nhắc đến "chuyên gia tên lửa" trong phát biểu công khai về chiến dịch không kích, song khẳng định cơ sở sản xuất máy bay không người lái (UAV) và một số thủ lĩnh chủ chốt của Houthi đã bị đánh trúng.

Tổng thống Donald Trump hôm 31/3 khẳng định Houthi đã bị "tàn phá nặng nề" bởi chiến dịch không kích của Mỹ. "Nhiều thủ lĩnh của họ không còn sống", ông viết trên mạng xã hội.

Dù vậy, quân đội Mỹ tới nay vẫn chưa lên tiếng về thông tin của ông Waltz hay tiết lộ danh tính thành viên Houthi bị hạ. Đây được coi là điều bất thường, do Bộ Quốc phòng Mỹ thường công bố chi tiết về các mục tiêu giá trị cao trong vòng vài ngày sau khi hoàn thành nhiệm vụ.

Lực lượng Houthi cũng chưa bình luận về thông tin chuyên gia tên lửa hàng đầu của họ bị hạ sát.

Theo viện nghiên cứu Quỹ Bảo vệ Dân chủ có trụ sở tại Washington, chỉ huy thực tế của lực lượng tên lửa chiến lược Houthi hiện nay là Abdul Khaliq Badruddin Al-Houthi.

Mohammed Albasha, người thành lập công ty tư vấn rủi ro chuyên nghiên cứu dữ liệu nguồn mở về Yemen, cho biết hơn 40 thành viên cấp cao của nhóm vũ trang đã thiệt mạng do các cuộc không kích của Mỹ trong tháng 3. Tuy nhiên, không người nào trong số này có cấp bậc tương đương Badruddin Al-Houthi.

"Các kênh truyền hình do Houthi kiểm soát cũng không công bố trường hợp thiệt mạng nào có lý lịch phù hợp với người mà Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ nhắc đến", ông Albasha nói.

Dù vậy, chuyên gia này lưu ý rằng nhóm vũ trang Yemen không phải lúc nào cũng tiết lộ danh tính của thành viên thiệt mạng ngay sau khi sự việc xảy ra. Thông tin về các chỉ huy lực lượng tên lửa của họ vẫn được coi là bí mật.

Chiến hạm Mỹ khai hỏa tên lửa nhằm vào Yemen hôm 15/3. Ảnh: CENTCOM

Michael Knights, nhà nghiên cứu tại Viện Washington về Chính sách Cận Đông, cho rằng người được cố vấn Waltz nhắc đến là chuyên gia tên lửa do Iran đào tạo và "trực tiếp kiểm soát" các hệ thống tên lửa của Houthi. "Tôi nghĩ Mỹ có thể đã hạ được ông ấy", Knights nhận định.

Loạt vụ không kích nhằm vào mục tiêu Houthi là chiến dịch lớn nhất của Mỹ tại Trung Đông kể từ khi ông Trump quay trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1. Chiến dịch nhằm mục đích buộc nhóm vũ trang Yemen ngừng tập kích tàu thuyền ở Biển Đỏ, trong đó có chiến hạm Mỹ.

Lực lượng Houthi đã tiến hành hơn 100 vụ tấn công nhằm vào tuyến hàng hải quốc tế ở khu vực này kể từ khi xung đột Israel - Hamas bùng phát cuối năm 2023. Họ tuyên bố đây là động thái nhằm thể hiện đoàn kết với người Palestine ở Gaza.

Dưới sự lãnh đạo của thủ lĩnh Abdul Malik al-Houthi, nhóm vũ trang hiện có hàng chục nghìn thành viên và sở hữu kho vũ khí đa dạng gồm UAV tự sát, tên lửa đạn đạo và hành trình. Houthi tuyên bố sẽ đẩy mạnh tấn công Biển Đỏ để đáp trả động thái của Mỹ.

Chuyên gia Knights đánh giá chiến dịch không kích của Mỹ hiện nay dữ dội hơn rất nhiều so với các hoạt động dưới thời chính quyền cựu tổng thống Joe Biden. Dù vậy, ông bày tỏ nghi ngờ khả năng Houthi sẽ chịu khuất phục trước sức ép của Mỹ.

"Họ rất kiên cường. Làm cho Houthi chịu khuất phục dường như là điều không thể đạt được", chuyên gia này nói, nhấn mạnh rằng nhóm vũ trang Yemen đã giao chiến và gây nhiều thiệt hại cho liên minh do Arab Saudi dẫn đầu suốt nhiều năm qua.

Phạm Giang (Theo Reuters)