Mỏ vàng tình báo từ bom 'Xuyên bão' của Mỹ rơi tại Yemen

Quả bom GBU-53/B rơi xuống Yemen trong trạng thái nguyên vẹn có thể hé lộ nhiều công nghệ, giúp đối thủ của Mỹ tìm cách đối phó hoặc sao chép.

Hình ảnh đăng trên mạng xã hội hồi tuần trước cho thấy một quả bom dẫn đường GBU-53/B, còn có biệt danh là "StormBreaker" (Xuyên bão), đang nằm trên mặt đất ở khu vực nghi là tỉnh Shabwah, đông nam Yemen. Dường như quả bom gặp sự cố kỹ thuật và rơi xuống đất, lớp cát dày giảm lực va chạm và khiến nó còn khá nguyên vẹn.

StormBreaker là một trong những loại bom dẫn đường hiện đại nhất trong biên chế quân đội Mỹ hiện nay, được kỳ vọng sẽ trở thành vũ khí quan trọng và được Mỹ triển khai rộng rãi nhất trong tương lai. Quả bom rơi ở ngoài vùng kiểm soát của Houthi, nhưng giới chuyên gia quân sự Mỹ không loại trừ khả năng nhóm vũ trang Yemen đã thu được nó.

"Sự việc cho thấy vấn đề nghiêm trọng là những khí tài tiên tiến có thể rơi vào tay đối thủ của Mỹ. Iran nổi tiếng với năng lực sao chép vũ khí nước ngoài bằng kỹ thuật đảo ngược để tạo ra sản phẩm nội địa. Họ sẽ nhanh chóng thu hẹp khoảng cách với Mỹ nếu nắm giữ những khí tài hiện đại như Stormbreaker", Trevor Ball, cựu chuyên gia rà phá bom mìn lục quân Mỹ, cảnh báo.

Bom lượn GBU-53/B của Mỹ trên bờ biển Yemen trong ảnh đăng ngày 25/4. Ảnh: X/SprinterObserve

Iran từng sao chép thành công hàng loạt khí tài hiện đại của Mỹ và đồng minh, trong đó có máy bay không người lái (UAV) vũ trang MQ-9 Reaper và phi cơ tàng hình RQ-170 Sentinel, tên lửa phòng không SM-2 và tên lửa chống tăng dẫn đường Spike.

Dự án bom dẫn đường StormBreaker được tập đoàn quốc phòng Raytheon của Mỹ triển khai từ năm 2006 và đưa vào biên chế năm 2020. Mỗi quả đạn có chiều dài gần 2 m, đường kính thân 0,2 m và nặng gần 100 kg. Kích thước nhỏ gọn cho phép mỗi tiêm kích mang được lượng lớn bom và tấn công nhiều mục tiêu trong mỗi lần xuất phát.

Ưu điểm của GBU-53/B là hệ thống dẫn đường nhiều chế độ. Nó sẽ bay tới khu vực chỉ định bằng hệ thống dẫn đường quán tính và định vị vệ tinh, sau đó kích hoạt đầu dò radar băng sóng mm, cảm biến hồng ngoại và đầu dò laser bán chủ động để khóa mục tiêu và tập kích với độ chính xác cao.

StormBreaker cũng được trang bị đường truyền dữ liệu hai chiều Link 16, cho phép nó liên tục kết nối với máy bay phóng để cập nhật thông tin và hiệu chỉnh đường bay, phục vụ đòn tấn công nhằm vào mục tiêu di động. Không quân Mỹ từng tiết lộ StormBreaker có thể đánh trúng mục tiêu cố định và di động ở khoảng cách lần lượt 110 km và 70 km.

Những công nghệ tối tân trên bom Stormbreaker khiến nó trở thành "mỏ vàng dữ liệu tình báo" nếu rơi vào tay các đối thủ của Mỹ. "Không loại trừ khả năng Houthi sẽ bàn giao quả bom cho Iran để mổ xẻ, trước khi các bộ phận hoặc dữ liệu được chuyển đến Nga và Trung Quốc", bình luận viên Thomas Newdick của chuyên trang quân sự Mỹ War Zone nhận định.

"Hệ thống dẫn đường đa chế độ, đường truyền dữ liệu hai chiều và bộ điều khiển sẽ được đặc biệt quan tâm. Quả bom còn chứa nhiều thành phần công nghệ cao như linh kiện điện tử, đầu đạn nhỏ gọn với sức công phá lớn và cả vật liệu chế tạo thân vỏ. Tiếp cận được những công nghệ này sẽ giúp Iran, Nga, Trung Quốc học hỏi và áp dụng vào vũ khí nội địa", chuyên gia Ball cảnh báo.

Đây cũng là cơ hội để Houthi và đồng minh nghiên cứu điểm yếu của GBU-53/B. Họ có thể xây dựng phương án gây nhiễu hệ thống dẫn đường vệ tinh, cũng như các biện pháp đánh lừa cảm biến hồng ngoại và radar trên quả bom. Thân bom còn nguyên vẹn cũng cho phép xác định diện tích và đặc tính phản xạ radar, bổ sung vào cơ sở dữ liệu của các hệ thống phòng không.

"Nó được thiết kế để xuyên phá lưới phòng không và tấn công nhiều mục tiêu khác nhau. Phân tích được chính xác năng lực và thành tựu công nghệ trên quả bom sẽ là bước tiến quan trọng", Newdick nêu quan điểm.

Mô hình bom GBU-53/B gắn trên tiêm kích F-15E Mỹ hồi năm 2018. Ảnh: Raytheon

Nhiều vũ khí của Mỹ đã rơi vào tay đối phương trong những cuộc xung đột gần đây, nhưng không loại nào mới và chứa hàm lượng công nghệ cao như GBU-53/B. Mẫu bom này được cho là đứng gần đầu danh sách các vũ khí mà Nga, Trung Quốc muốn thu giữ.

Theo Newdick, quân đội Mỹ chắc chắn phải tính đến nguy cơ rò rỉ công nghệ khi triển khai bom GBU-53/B trong chiến dịch không kích Houthi, do mọi vũ khí đều có tỷ lệ hỏng hóc nhất định. Tuy nhiên, không rõ Washington có áp dụng biện pháp nào để hạn chế mức độ rò rỉ công nghệ trên Stormbreaker hay không.

"Dù thế nào đi nữa, để quả bom tối tân rơi vào tay đối phương trong tình trạng nguyên vẹn như vậy chắc chắn là tình huống mà Lầu Năm Góc không mong muốn", chuyên gia Mỹ nhận xét.

Phạm Giang (Theo Business Insider, War Zone)