Nấm Fusarium graminearum khi được nuôi trong môi trường khoai tây - Ảnh: RESEARCH GATE
Báo The Guardian đưa tin ngày 4-6 cho biết hai nhà khoa học Trung Quốc đã bị chính quyền liên bang Mỹ cáo buộc âm mưu đưa trái phép một loại nấm độc vào nước Mỹ, nguy cơ gây tổn thất nghiêm trọng cho ngành nông nghiệp nước này.
Cụ thể, hai nhà khoa học Yunqing Jian (33 tuổi) và Zunyong Liu (34 tuổi) đã đưa lén vào Mỹ một loại nấm có tên Fusarium graminearum. Loại nấm này là nguyên nhân gây bệnh cháy lá trên lúa mì, lúa mạch, ngô và những loại cây trồng chủ lực khác.
Theo Cục Điều tra Liên bang (FBI), loại nấm này không chỉ gây tổn thất hàng tỉ USD mỗi năm cho ngành nông nghiệp Mỹ mà còn được xem là "vũ khí sinh học tiềm tàng" do khả năng gây ngộ độc, tổn thương gan và rối loạn sinh sản ở người và gia súc.
Do đó, hành vi của hai nhà khoa học bị xem là đe dọa an ninh quốc gia và có khả năng cấu thành “khủng bố sinh học nông nghiệp”.
Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết hai người này còn bị truy tố với các tội danh buôn lậu, khai báo gian dối, gian lận thị thực...
Hiện khà khoa học Yunqing Jian đang bị giam giữ để chờ phiên tòa xét xử việc xin bảo lãnh tại ngoại.
Trong khi đó, nhà khoa học Zunyong Liu đã bị trục xuất về Trung Quốc hồi tháng 7-2024 sau khi bị lực lượng hải quan phát hiện mang theo mẫu thực vật lạ tại sân bay Detroit và khai báo không trung thực.
Ban đầu, ông Liu phủ nhận việc biết đến các mẫu vật, nhưng sau đó thừa nhận mang theo để phục vụ nghiên cứu tại một phòng thí nghiệm thuộc Đại học Michigan. Theo FBI, cả hai người này từng nghiên cứu loại nấm Fusarium graminearum tại Trung Quốc trước đó.
Cơ quan chức năng phát hiện trong điện thoại của ông Liu một bài báo khoa học có tiêu đề “Chiến tranh Thực vật - Mầm bệnh trong bối cảnh Biến đổi Khí hậu”, cho thấy mối quan tâm của hai người tới việc sử dụng mầm bệnh cho mục đích phá hoại.
Luật sư liên bang Jerome Gorgon Jr. nhấn mạnh đây là một vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia.
"Việc họ cố tình đưa một tác nhân sinh học nguy hiểm vào trung tâm nước Mỹ là một âm mưu không thể xem nhẹ, đặc biệt khi nó diễn ra trong bối cảnh ngày càng nhiều mối lo về sự lợi dụng môi trường học thuật cho các mục đích phi khoa học" - ông Jerome phát biểu.
Hiện FBI và Cơ quan Hải quan & Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) đang tiếp tục phối hợp điều tra vụ việc.